ΑΓΙΟΣ ΠΕΤΡΟΣ - ΙΣΤΟΡΙΑ- ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ- ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ

Διάβασα το κείμενο  στην ιστοσελιδα http://clubs.pathfinder.gr/andriellos/354953 του Κώστα Πατρίκιου.

Ο Άγιος Πέτρος είναι το κεφαλοχώρι της νότιας Λευκάδας  και ένα από τα παλαιότε­ρα χωριά του νομού, αφού συνοικίστηκε από Καλαβρούς πριν τον 14ο αιώνα. Το όνομα του οφείλει στον ομώνυμο ναό, που υπήρχε παλιά στο χωριό στη συνοικία Σουμιλάτα.

Το θρησκευτικό συναίσθημα είναι έντονο στους Αγιοπετρίτες αφού έχουν χτίσει μέσα στο ριό ο Άγιος Πέτρος βρίσκεται κτισμένος στην πλαγιά του βουνού Ασπρόγειο σε υψόμετρο 400 περίπου μέτρων.
χωριό 4 ναούς και 2 άλλους πολύ κοντά του, ενώ στην περιφέρεια του υπάρχουν αλλά τόσα ξωκλήσια. Όλες τις εκκλησίες έχει πρόσφατα αναστυλώσει, ανακαινίσει ή ξανακτίσει εκ βάθρων ο άξιος ποιμενάρχης του χωριού ιερέας Ερωτόκριτος Ρομποτής. Ημιορεινό χω­

Έχει πληθυσμό, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, 617 κατοίκους. Σήμερα, παρά την συνεχή φθίνουσα πορεία του, έχει ιερέα, σχολείο, νηπιαγωγείο, ιατρείο, αστυνομικό σταθμό, Αγροτικό Συνεταιρισμό, πολιτιστικό και Αθλητικό σύλλογο και γήπεδα ποδοσφαίρου και μπάσκετ. Έχει, ακόμα, αρκετά super market, ένα σύγχρονο εργοστάσιο σιδηρο-αλουμίνιο κατασκευών, φούρνο, οπωροπωλεία, καφενεία, καφετέριες, αρκετές οικογενειακές ταβέρνες με παραδοσιακά φαγητά και μεζέδες και αρκετά φτηνά ενοικιαζόμενα δωμάτια.

Έχει ιδανικό δροσερό και ξηρό κλίμα και απεριόριστη θέα. Απέχει από την πόλη της Λευκάδας 37 χιλιόμετρα από τον δυτικό οδικό άξονα και 42 από τον ανατολικό.

Ο Άγιος Πέτρος έχει μια σημαντική παροικία στην Αθήνα οργανωμένη σε έναν από τους παλιότερους συλλόγους χωριών με 25ετή συνεχή δράση που εκδίδει και δική του εφημερί­δα τα «Αγιοπετρίτικα». Μεγάλη επίσης Αγιοπετρίτικη παροικία υπάρχει στην Μελβούρνη της Αυστραλίας με παλιό σύλλογο και εκεί με σημαντική δραστηριότητα. Πολλοί επίσης Αγιοπετρίτες υπάρχουν στην Αμερική, Καναδά, Γερμανία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, κα­θώς και διάσπαρτα σ' όλο τον κόσμο. Έχει πολλούς επιστήμονες, όλων των ειδικοτήτων (γιατρούς, δικηγόρους, εκπαιδευτικούς κ.λ.π., καθώς και λογοτέχνες). Είναι πατρίδα του δημοσιογράφου-λογοτέχνη και θεατρογράφου Νίκου Κατηφόρη, αλλά και σύγχρονων (Τά­σου Σίδερη, Αποστόλη Μαργέλη, Διονυσίας Σίδερη κ.λ.π.).

Έχει πλούσια μουσική παράδοση με δικές του ορχήστρες (δημοτική και λαϊκή) με πρω-τοκλαριτζή τον Νίκο Βρυώνη -έχει αποσυρθεί πια- που ήταν περιζήτητος στις χαρές και στα πανηγύρια και ξεπέρασε τα όρια της Ελλάδας ταξιδεύοντας με τον «Ορφέα» στο εξω­τερικό. Έχει μια σημαντική παλιά παράδοση στη διοργάνωση ερασιτεχνικών θεατρικών πα­ραστάσεων από τις αρχές του αιώνα που συνέχισε η «λέσχη» μέχρι πριν μερικά χρόνια.

Οι παραστάσεις δίνονταν από χωριανούς, μόνο άνδρες, σε αυτοσχέδιες σκηνές-πατάρια που στήνονταν κυρίως υπαίθρια. Όλα τα βουκολικά έργα του Περεσιάδη (Γκόλφω, Αστέ-ρω, Εσμέ, Σκλάβα, Αγαπητικός της βοσκοπούλας κ.λ.π.) έχουν παιχθεί κατά καιρούς στον Άγιο Πέτρο. Επίσης ιστορικά-πατριωτικά (μάχη του Γρίμποβου, Χορός του Ζαλόγγου, Να ζει το Μεσολόγγι κ.λ.π.) καθώς και όλο το ρεπερτόριο του Ψαθά (Στραβόξυλο, Ζητείται Ψεύτης, Εταιρεία Θαυμάτων κ.λ.π.). Το πιο απίστευτο όμως είναι ότι τόλμησαν να ανεβά­σουν στον Άγιο Πέτρο Σαίξπηρ σε δική τους διασκευή.

Πραγματικά θυμάμαι μικρός εκεί στη στροφή που είναι τώρα η πλατεία, χωριανούς μου «Ρωμαίο και Ιουλιέττα» να προσπαθούν μάταια να διαφυλάξουν τον ερωτά τους από το άσβεστο μίσος των Καπουλέτων και των Μοντέκων.

Ο Άγιος Πέτρος ήταν έδρα του παλιού Δήμου Απολλωνίων που περιελάμβανε και τα χωριά Αθάνι, Δράγανο, Κομηλιό, Χορτάτα, Μανάσι, Νικολή, Αη Βασίλη και Ρουπακιά. Έχει άμεση οδική σύνδεση με βασιλική, Σύβρο, Νικολή, Κομηλιό ,Δράγανο ,Αθάνι με άσφαλτο και  με χωματόδρομους.

Επίνειο του Αγίου Πέτρου είναι η Πόντη που αναπτύσσεται συνεχώς με τουριστικά μα­γαζιά, εστιατόρια, ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια. Ο Άγιος Πέτρος είναι ένα κα­ταπράσινο χωριό με πολλές βρύσες, επτά βρίσκονται στο ίδιο το χωριό, πηγές σ' όλη του την περιφέρεια και δικό του υδραγωγείο με καθαρό πηγαίο νερό.

Είναι πλούσιο και παραγωγικό χωριό. Όλες του οι πλαγιές συγκρατούνταν σε αναβαθ­μίδες με λιθιές και σπέρνονταν. Σε περιόδους ακμής, που κάθε σπίτι χρησιμοποιούσε το δι­κό του φούρνο, χρειάζονταν δύο αλωνιστικές μηχανές επί δύο μήνες για να αλωνίσουν τις θημωνιές του χωριού και λειτουργούσαν 15 νερόμυλοι και δύο ανεμόμυλοι για να καλύ­ψουν τις ανάγκες του.

Ο υψηλής παραγωγικότητας κάμπος του ήταν κατάφυτος από σταφιδάμπελα και κή­πους. Όλος ο Άγιος Πέτρος με τα μαγαζιά του, όπως και τα γύρω χωριά, το καλοκαίρι με­τακόμιζαν στον κάμπο και έμεναν σε πρόχειρα καταλύματα «τα Ταμπούρια» για να προ­σέχουν την σταφίδα. Λέγεται ότι κάποιος περαστικός, ανοιχτά από το κανάλι, καπετάνιος, όταν είδε διάσπαρτα στον κάμπο τα φώτα από τα λαδοφάναρα των Ταμπουριών, έψαχνε στους χάρτες να βρει για ποια μεγάλη πόλη πρόκειται.

Σήμερα στον κάμπο ελάχιστα αμπέλια έχουν μείνει μόνο και μερικά περιβόλια, ο πε­ρισσότερος είναι φυτεμένος ελιές. Από αρκετά χρόνια τώρα καλλιεργείται στον κάμπο παν­σές και μαργαρίτα που οι σπόροι τους εξάγονται.

ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ

• Χαρακτηριστικά σημεία του Αγίου Πέτρου είναι το καμπαναριό του Αγίου Αθανασίου, η πρόσφατα ανακαινισθείσα πλατεία του, ο παλιός ανεμόμυλος στο έμπα του χωριού από βασιλική και το νεόκτιστο βυζαντινό εκκλησάκι του Αη Γιάννη του Ριγανά κάτω από το χωριό.

• Το εξαιρετικού φυσικού κάλους μεγάλο πευκοδάσος του Πόντζου που διατρέχεται από δρόμους και μονοπάτια ιδανικό για περιπατητές και αναψυχή.

• Οι περιοχές των παλιών νερόμυλων στους Κεφαλληνούς και στη Μέσα Βρύση με τις ομώ­νυμες πηγές και στο Ρουπακιά.

Τα διάσπαρτα επιφανειακά αρχαιολογικά ευρήματα, που εκτείνονται σε μια μεγάλη έκτα­ση (Κουμάντουλου, Μέσα Βρύση, Μάρμαρα, Λύμπω, Κολώνες) και που αποκάλυψε και έβγαλε στη δημοσιότητα ο χωριανός μας δικηγόρος-ερευνητής κ. Αριστείδης Μαργέλης, ο οποίος υποστηρίζει ότι ανήκουν στην Ομηρική Ιθάκη και στο παλάτι του Οδυσσέα.

•  Η καταπράσινη «νεκρή πολιτεία» του Ρουπακιά με τα τρεχούμενα νερά και τα ερειπωμέ­να παλιά αρχοντικά, δίπλα στο ομώνυμο ποτάμι με τη λαξεμένη περίτεχνα στο βράχο κοί­τη του και το πέτρινο τοξωτό γεφύρι του.

•  Το Τούρκικο Κοντρί ή Σκαλοπέτρα, ένας τεράστιος συμπαγής βράχος με λαξεμένα πάνωτου σκαλιά για το ανέβασμα και ισοπεδωμένα σημεία,σαν κρεβάτια, στην κορυφή του.

•  Οι ανεξερεύνητες σπηλιές του Κακονύχτη  και του Βαγγέλα και ο Καταποτήρας, στο μι­κρό οροπέδιο του Χιλά κάτω από το χωριό, που «καταπίνει» όλα τα χειμερινά νερά με άγνωστο προορισμό.

•  Τα παλιά μονοπάτια που διατρέχουν την περιφέρεια του και που πολλά οδηγούν σε πη­γές με πλατάνια, ιδανικά για πεζοπορία.

•  Ο καταπράσινος κάμπος του με τους δρόμους και τα μονοπάτια και η γραφική διαδρομή μέσα και δίπλα από το ποτάμι κατάφυτο από πλατάνια, ιτιές και λυγαριές, ιδίως αυτή κο­ντά στο Ρουπακιά που σχηματίζει καταρράκτες ή ακόμα πιο πάνω που βρίσκονται οιαστείρευτες πηγές του.

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ

Κύριο πρόβλημα του Αγίου Πέτρου είναι η φθίνουσα πορεία του, κοινή μοίρα όλων των ορεινών χωριών, όπως έδειξε και η τελευταία απογραφή. Γεροντοκρατία με πολλούς θανά­τους και ελάχιστες γεννήσεις. Από 1400 που ήταν οι κάτοικοι το 1950 έχουν κατέβει στους 617 και η κατηφόρα συνεχίζεται. Η πλήρης ερήμωση πλησιάζει.

Οι πλαγιές εγκαταλείφτηκαν και λόγγωσαν, θημωνιές δεν υπάρχουν πια και οι φούρνοι των σπιτιών έσβησαν. Από τα κοπάδια, που κάθε σπίτι είχε το δικό του έχει μείνει μόνο ένα. Άλογα, που κάθε νοικοκυριό είχε το ζευγάρι του, υπάρχουν μόνο δύο σ' όλο το χωριό.

Εκεί που υπήρχε, όχι μόνο επάρκεια για αυτοκατανάλωση αλλά και περίσσευμα για πούλημα σε λάδι, κρέας, στάρι, κρασί, τυρί, μέλι, αυγά, όσπρια, πετιμέζι, πατάτες, σκόρδα, κρεμμύδια, σταφίδα, δημητριακά, αμύγδαλα, καρύδια, κηπευτικά, λαχανικά κτλ. Τώρα όλα αγοράζονται, εκτός από το λάδι, γιατί όλες οι άλλες καλλιέργειες έχουν εγκαταλειφθεί.

Το μόνο προϊόν που αυξήθηκε σημαντικά η παραγωγή του είναι το λάδι. Με την εξευ­τελιστική τιμή του όμως το άλλοτε χρυσάφι των κατωγιών μας κατάντησε παθητικό, αφού δεν καλύπτει ούτε τα έξοδα παραγωγής του.

-  Λυπάμαι, μου 'λεγε οπωροπώλης στο χωριό, που πουλάω λεμόνια στον Άγιο Πέτροπου κάθε σπίτι παράγει τόσα ώστε να προμηθεύσει όλο το χωριό. Πώς να κατέβει όμως ογέρος στον κάμπο, προτιμά να δώσει το 1 Ευρώ., από την πενιχρή σύνταξη του ΟΓΑ, για ένα κιλό λεμόνια, ενώ τόνοι από τα δικά του σαπίζουν.

-  Είμαι σε απελπιστική κατάσταση, μου 'λεγε άλλος χωριανός μου οικογενειάρχης με 4 παιδιά, ντρέπομαι που δεν έχω να ταΐσω τα παιδιά μου παρ' όλο που δουλεύω με τη γυ­ναίκα μου νύχτα-μέρα.

Αυτή είναι η σημερινή τραγική πραγματικότητα για όλα τα αγροτικά χωριά, που οδηγού­νται αργά και σταθερά σε πραγματική κατάσταση πείνας με αποτέλεσμα την ερήμωση τους.

Άλλο πρόβλημα του Αγίου Πέτρου είναι το κυκλοφοριακό χάος που δημιουργείται το καλοκαίρι, λόγω στενότητας του κεντρικού δρόμου του χωριού. Το πρόβλημα θα λυθεί βρα­χυπρόθεσμα με μικρή παράκαμψη και μονοδρόμηση μέσα στο χωριό και μακροπρόθεσμα με ευρεία παράκαμψη του, που έχουν προγραμματιστεί.

Ο κάμπος μας αρδεύεται από γεωτρήσεις και πηγές. Σε μια εποχή όμως που το φαινό­μενο της λειψυδρίας αυξάνεται παγκόσμια, είναι κρίμα τα χειμερινά νερά του ποταμίου να χύνονται στη θάλασσα.

Συζητιέται λοιπόν να γίνει ένα φράγμα, που θα συγκεντρώνει τα νερά του χειμάρρου Ρουπακιά και του λαγκαδιού του Πόντζου σε μια λιμνοδεξαμενή που θα αρδεύει ανέξοδα ολόκληρο τον κάμπο, ενώ τα νερά των γεωτρήσεων θα μένουν σαν χρυσή εφεδρεία.

Παρ' όλο που ο Άγιος Πέτρος έχει αρκετά αξιοθέατα, αυτά δεν έχουν αξιοποιηθεί και αναδειχθεί κατάλληλα. Πρέπει να γίνουν επισκευές, αναστυλώσεις και ανακατασκευές, όπου χρειάζεται και κυρίως δρόμοι πρόσβασης σε αυτά.

     Τα αρχαιολογικά ευρήματα που ανακαλύφθησαν στον κάμπο, και που όλοι οι ειδικοί που τα είδαν τα χαρακτήρισαν πολύ σημαντικά, χρήζουν περαιτέρω μελέτης και διερεύνη­σης με αναγνωριστικές ανασκαφές. Εδώ μπορεί να κρύβεται ο μεγαλύτερος θησαυρός του τόπου και της Ιστορίας.